Οι Κρανιοεγκεφαλικές Κακώσεις (ΚΕΚ) αποτελούν τις πρώτες αιτίες θανάτου και μόνιμης αναπηρίας σε όλες τις
ηλικίες και, με διαφορά, στις ηλικίες 19 έως 27 ετών. Η νοσηρότητα και η θνησιμότητα παραμένουν υψηλές και
εξαρτώνται από τη νευρολογική κατάσταση των ασθενών κατά την εισαγωγή τους, τη θεραπευτική αντιμετώπιση
στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) και το χειρουργείο, καθώς και την μετεγχειρητική αποκατάσταση και
αποθεραπεία. Η πρόληψη και η θεραπεία των παραγόντων, που μπορεί να διατηρήσουν ή να επιδεινώσουν την ΕΥ,
αποτελεί ένα πολύ σημαντικό και ουσιαστικό ζήτημα της νευρολογικής εντατικής θεραπεία.
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας συστηματικής ανασκόπησης ήταν να διερευνηθεί η αποτελεσματικότητα διαφόρων
θεραπευτικών μέτρων για την αντιμετώπιση της ενδοκράνιας υπέρτασης.
Υλικό και Μέθοδος: Η μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε ήταν η ανασκόπηση της ελληνικής και διεθνούς
βιβλιογραφίας στις βάσεις δεδομένων (Iatrotek, Pubmed, Cinahl, Scopus,). Οι λέξεις κλειδιά που χρησιμοποιήθηκαν
για την αναζήτηση των μελετών ήταν: «Υπεραερισμός», «θεραπευτική υποθερμία», «υπερωσμωτική θεραπεία»,
«κορτικοστερεοειδή», «κρανιοεγκεφαλική κάκωση» και αφορούσαν την τελευταία 15ετία.
Αποτελέσματα: Ο υπεραερισμός , η υπερωσμωτική θεραπεία, τα βαρβιτουρικά, η θέση του ασθενούς, τα υπνωτικά-
μυοχαλαρωτικά, η θεραπευτική υποθερμία, τα κορτικοστεροειδή και ορισμένοι επιθετικοί χειρουργικοί μέθοδοι
(αποσυμπιεστική κρανιοτομή και παροχέτευση Εγκεφαλονωτιαίου Υγρού- ΕΝΥ) συνθέτουν το παζλ της σύγχρονης
εντατικής φροντίδας ασθενών με σοβαρές ΚΕΚ. Ακρογωνιαίο λίθο για τον έλεγχο της ενδοκράνιας υπέρτασης
αποτελούν η υπερωσμωτική θεραπεία, η θεραπευτική υποθερμία και η θέση του ασθενούς (ουδέτερη-ύπτια στις 30ο-
45ο κλίση). Με σκεπτικισμό, φαίνεται να αντιμετωπίζονται ο υπεραερισμός, τα κατασταλτικά- μυοχαλαρωτικά, το
βαρβιτουρικό κώμα και οι χειρουργικές μέθοδοι αντιμετώπισης. Αυτό οφείλεται στην πλειάδα των επιπλοκών που
προκαλούν. Τέλος, τα κορτικοστερεοειδή ενοχοποιούνται ως ένα μέτρο το οποίο δεν βελτιώνει καθόλου τους
ασθενείς με αυξημένη ΕΠ, αντίθετα επιδεινώνει την κατάστασή τους.
Συμπεράσματα: Η άμεση χειρουργική αντιμετώπιση της ΕΥ συνοδεύεται από καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά
τη θνητότητα, τη νοσηρότητα και τη νευρολογική έκβαση. Όσον αφορά τους ασθενείς με μη χειρουργήσιμες
εγκεφαλικές βλάβες, αντιμετωπίζονται με προφυλακτικά και θεραπευτικά μέτρα κατά της ΕΥ και της εγκεφαλικής
ισχαιμίας, τα κυριότερα των οποίων είναι: η καταστολή ή και μυοχάλαση, ο έλεγχος του πόνου, ο έλεγχος της
θερμοκρασίας, η τοποθέτηση της κεφαλής και του ανώτερου κορμού σε ανάρροπη θέση 30-400, η αποιδηματική
αγωγή με μαννιτόλη ή άλλα υπέρτονα διαλύματα. Τέλος ο υπεραερισμός είναι χρήσιμο εργαλείο άμεσης, αλλά
πρόσκαιρης, παρέμβασης κατά την επιδείνωση της νευρολογικής εικόνας και μέχρι να διαπιστωθεί η αντικειμενική
πραγματική κατάσταση.
The Traumatic Brain Injury (TBI) constitutes the leading cause of death and permanent disability in all age groups and,
by far, at ages 19-27 years. The morbidity and mortality remain high and depend on the neurological status of patients
at admission, the treatment in the Intensive Care Unit (ICU), surgery and postoperative rehabilitation and recovery.
The prevention and treatment factors that may maintain or exacerbate the IH is a very important and fundamental
issue in neurological intensive therapy.
Aim: The aim of the present systematic review was to investigate the effectiveness of various therapeutic measures
for the treatment of intracranial hypertension.
Material and Method: The methodology used was to review the Greek and international bibliographic databases
(Iatrotek, Pubmed, Cinahl, Scopus,). The keywords used to search for the study was: "Hyperventilation", "therapeutic
hypothermia", "hyperosmolar therapy”, “corticosteroids”, “traumatic brain injury” and were the last 15 years.
Results: Hyperventilation, the hyperosmolar therapy, barbiturates, patient position, sedatives-neuromuscular
blocking agents, therapeutic hypothermia, corticosteroids and some aggressive surgical methods (decompressive
craniotomy and drainage of CSF) make up the puzzle of modern intensive care patients with severe TBI. The
cornerstone for the control of intracranial hypertension are the hyperosmolar therapy, therapeutic hypothermia and
patient position (supine-neutral to 30o-45o inclination). With skepticism, seems to treat hyperventilation, sedativesneuromuscular
blocking agents, the barbiturate coma and surgical methods of treatment. This is due to the plurality
of complications that causing. Last but not least, corticosteroids have been implicated as a measure which does nothing
to help patients with increased ICP, contrary aggravates their condition.
Conclusions: Direct surgical treatment of IH accompanied by better results in terms of mortality, morbidity and
neurologic outcome. For patients with inoperable brain lesions treated with prophylactic and therapeutic measures
against IH and cerebral ischemia , the main of which are: sedation and / or muscle relaxation, pain control, temperature
control, placement of head and body in the position of 30-400, the treatment of mannitol or other hypertonic solutions.
Finally hyperventilation is useful tool immediate, but temporary, intervention by the deterioration of the neurological
profile and until such time as an objective fact.