Περίληψη:Η προκείμενη μελέτη αποσκοπεί στη διερεύνηση των δυνατοτήτων επιβολής εθνικού και διεθνούς ελέγχου της δράσης των πολυεθνικών τουρ οπερέιτορ. Τούτο διότι η ανάδειξη του τουρισμού σε σημαντικό αναπτυξιακό κλάδο και η δημιουργία εξαιρετικά επικερδών αγορών οδήγησαν σε σημαντικές συγκεντρώσεις των τουρ οπερέιτορ. Με κύριο στόχο τη μεγιστοποίηση του κέρδους τους οι τουρ οπερέιτορ σχημάτισαν ολιγοψωνιακούς και ολιγοπωλιακούς πολυεθνικούς ομίλους, οι οποίοι συχνά δρουν ενάντια στα συμφέροντα των χωρών υποδοχής και αποστολής τουριστών. Για να καταστεί εφικτή η αξιολόγηση των πολυεθνικών τουρ οπερέιτορ αναλύονται οι θετικές και αρνητικές επιπτώσεις της δράσης τους.
Τα σχετικά με το αντικείμενο της μελέτης συμπεράσματα είναι τα ακόλουθα. Στις χώρες υποδοχής τουρισμού ο έλεγχος των πολυεθνικών τουρ οπερέιτορ είναι δυσχερέστατος έως αδύνατος, ενώ στις χώρες αποστολής τουριστών οι δυνατότητες ελέγχου σε εθνικό επίπεδο περιορίζονται στην προστασία τού καταναλωτή-τουρί-στα και στην απαγόρευση διαμόρφωσης τυπικού μονοπωλίου. Για το απώτερο μέλλον είναι εφικτός ο αποτελεσματικός έλεγχος των πολυεθνικών τουρ οπερέιτορ, μόνο εάν συνεργαστούν αποφασιστικά τα κράτη τόσο στο πλαίσιο των ενοποιημένων οικονομικών χώρων όσο και στο πλαίσιο των διεθνών οργανισμών.
Abstract:The emergence of tourism as an important development sector and
the creation of extremely lucrative markets have attracted the interest of strong investors and led to considerable horizontal and vertical concentrations of tour operators. Tour operators, aiming mainly at maximising their profit, have formed oligopsony and oligopoly multinational groups, the activities of which often contradict the interests of the countries of origin and destination of tourists. In order to evaluate multinational tour operators, it is imperative to analyse the positive and negative effects of their activities. The paper also examines the economic and social transparency of multinational tour operators and the differences between their policy and the countries receiving tourists. The following conclusion is drawn: the effective control of multinational tour operators is only feasible with the decisive cooperation between states cither in the context of unified economic areas (e.g. European Union) or in the context of international organisations (e.g. United Nations, World Tourism Organisation).