Εισαγωγή. Ο έλεγχος ποιότητας των αιματολογικών αναλυτών γίνεται με τον καθημερινό έλεγχο των ορίων ελέγχου των εσώκλειστων φυλλαδίων τα οποία ελέγχονται πλέον αυτόματα από τα λογισμικά των αναλυτών. Μεταξύ των διαγραμμάτων ελέγχου που υπάρχουν σε όλους τους αναλυτές στους αιματολογικούς ξεχωρίζει το διάγραμμα Bull που βασίζεται στα αποτελέσματα των αναλυτών.
Σκοπός. Η μελέτη της γνώσης και της εφαρμογής των μεθόδων ποιότητας των αιματολογικών αναλυτών από όλο το προσωπικό του αιματολογικού εργαστηρίου (Τεχνολόγοι, Βοηθοί ιατρικών εργαστηρίων, Κλινικοί χημικοί, βιοπαθολόγοι).
Υλικό – μέθοδος. 105 ερωτηματολόγια συλλέχθηκαν από 22 νοσοκομεία της Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Τα αποτελέσματα συγκεντρώθηκαν σε λογιστικό φύλλο και μελετήθηκαν με το στατιστικό πακέτο SPSS. Οι απαντήσεις των ερωτημάτων μελετήθηκαν ως προς τους τρεις εργαστηριακούς κλάδους (οι κλινικοί χημικοί ήταν ελάχιστοι).
Aποτελέσματα. Συνοψίζουμε τα σημαντικότερα:
1. Και οι τέσσερις εργαστηριακοί κλάδοι γνωρίζουν την μέθοδο Bull σε συντριπτικό ποσοστό.
2. Οι βοηθοί ιατρικών εργαστηρίων και οι τεχνολόγοι δηλώνουν ότι μελετούν πάντα τα διαγράμματα ελέγχου, αντίθετα οι βιοπαθολόγοι μόνο αν υπάρχει πρόβλημα.
3. Οι πλειοψηφία των βοηθών ιατρικών εργαστηρίων και των τεχνολόγων εκπαιδεύτηκαν στον έλεγχο ποιότητας από τεχνικό του αναλυτή σε αντίθεση με τους βιοπαθολόγους που εκπαιδεύτηκαν κατά πλειοψηφία από συνάδελφο (προφανώς στην ειδικότητα).
4. Οι μισοί τουλάχιστον εργαστηριακοί όλων των κλάδων μελετούν την ημερήσια μέση τιμή των αποτελεσμάτων για να ελέγξουν τα αποτελέσματα. 5. Οι βιοπαθολόγοι είναι αυτοί που κυρίως μελετούν τον εξωτερικό έλεγχο ποιότητας.
Συμπεράσματα. Παρά το ότι οι περισσότεροι εργαστηριακοί δηλώνουν ότι γνωρίζουν την μέθοδο Bull δεν γνωρίζουν και τα σύμβολα αυτής (XB και ΧΜ). Τα διαγράμματα Levey-Jennings και Westgard δεν είναι ιδιαίτερα οικεία στο προσωπικό του αιματολογικού εργαστηρίου, πιθανότατα επειδή σπανίως βρίσκονται στα λογισμικά των αιματολογικών αναλυτών. Ο εσωτερικός έλεγχος ποιότητας φαίνεται ότι είναι περισσότερο αρμοδιότητα των τεχνολόγων και των βοηθών ιατρικών εργαστηρίων ενώ ο εξωτερικός των βιοπαθολόγων.