Η χρήση οπτικών οργάνων συμπεριλαμβάνεται στις ελάχιστες μη παρεμβατικές μεθόδους καταγραφής αιωρούμενου υλικού και βιολογικών ή χημικών παραμέτρων του θαλάσσιου νερού που συσχετίζονται με την ποιότητά του. Μετρούν τις εγγενείς και φαινόμενες οπτικές ιδιότητες του νερού αλλά και τον φθορισμό και παρέχουν ουσιαστικές πληροφορίες για επικίνδυνες ανθήσεις φυκών, διασπορά ρύπων και λυμάτων, συγκεντρώσεις αιωρουμένων σωματιδίων, πρωτογενή παραγωγή, θολερότητα. Τέτοια όργανα είναι τα διαδοσίμετρα, τα θολερόμετρα, τα φθορισίμετρα, και τα διαφόρων τύπων φασματοφωτόμετρα. Σε αυτή την εργασία ορίζονται τα μετρούμενα οπτικά μεγέθη και εξηγείται η σχέση τους με τη ποιότητα του θαλάσσιου νερού ενώ γίνεται μία ανασκόπηση της εξέλιξης της τεχνολογίας στα συγκεκριμένα οπτικά όργανα. Στη συνέχεια δίνεται η παρούσα κατάσταση στην Ελλάδα όσον αφορά τη χρήση αυτών των τεχνικών για την παρακολούθηση της ποιότητας του θαλάσσιου νερού. Τέλος παρουσιάζεται η ανάπτυξη μίας οπτικής διάταξης στο ΤΕΙ Αθήνας στα πλαίσια του προγράμματος ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ που καταγράφει την θολερότητα και συγκέντρωση αιωρούμενων σωματιδίων στο θαλάσσιο νερό.