Η παρούσα μελέτη αποτελεί μία προσπάθεια διερεύνησης του φαινομένου της έλλειψης στέγης στη χώρα μας. Το ερευνητικό ενδιαφέρον στρέφεται στον τομέα της υγείας του άστεγου πληθυσμού των Αθηνών. Ειδικότερα, μελετώνται οι συνθήκες διαβίωσης των αστέγων και η επίδρασή τους στο επίπεδο υγείας καθώς και ο βαθμός της γνώσης, της πρόσβασης και της χρήσης των υπηρεσιών υγείας από τη συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα.
Το υλικό της μελέτης αποτέλεσε βιβλιογραφία κυρίως του εξωτερικού καθώς οι βιβλιογραφικές πηγές και τα ερευνητικά δεδομένα στην Ελλάδα, είναι εξαιρετικά περιορισμένα. Επίσης, χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από επαφή με φορείς και οργανώσεις που παρέχουν υπηρεσίες στον άστεγο πληθυσμό της Αθήνας . Τέλος, τη μεγαλύτερη πηγή δεδομένων αποτέλεσε η ποιοτική έρευνα που διεξήχθη με ημιδομημένες συνεντεύξεις αστέγων.
Τα αποτελέσματα εστιάζουν σε βασικές πτυχές της υγείας των αστέγων (χρόνιες ασθένειες, έκτακτα προβλήματα υγείας, ψυχική υγεία, εξαρτήσεις, νοσοκομειακή περίθαλψη, φαρμακευτική αγωγή, ασφαλιστική κάλυψη κ.α.) καθώς και στην στάση των αστέγων απέναντι στην υγεία και στο σύστημα υγείας, με έμφαση στους παράγοντες της γνώσης, της πρόσβασης και της χρήσης υπηρεσιών υγείας. Σύμφωνα με τα ευρήματα, ο άστεγος πληθυσμός παρουσιάζει υψηλή νοσηρότητα από χρόνια κυρίως προβλήματα υγείας, ψυχικής υγείας και εξαρτήσεων. Οι δυσκολίες στην πρόσβαση δεν εντοπίζονται τόσο σε έκτακτες καταστάσεις υγείας των αστέγων όσο σε ανάγκες προληπτικής φροντίδας υγείας, ιατρικής παρακολούθησης και φαρμακευτικής αγωγής. Παρ’ ότι ο βαθμός γνώσης των αστέγων που αφορά στις υπηρεσίες υγείας δεν εμφανίζεται ανεπαρκής, τα εμπόδια στην πρόσβαση και οι διαμορφωμένες αντιλήψεις συντελούν σε αύξηση των αναγκών υγείας, του χρόνου και του κόστους θεραπείας των αστέγων με παράλληλη επιβάρυνση του συστήματος υγείας.
The present study aims to look into the phenomenon of homelessness in our country. The inquiring concern is directed to the health field of Athens' homeless population. Especially, what is being examined is the homeless' living conditions and their effect on health, as well as the awareness extent, the access and the use of health services from this particular group.
The study's material derives from mostly foreign bibliography, as the bibliographical sources and the searching data in Greece are outstandingly limited. Furthermore, many records were used from contact with organisations that offer their services to the homeless population of Athens. Finally, the greater source of data was composed by the quality research which was conducted with interviews with the homeless.
The results focus on basic aspects of the homeless' health (chronic diseases, emergency health problems, mental health, hospital care, medication, health insurance etc) as well as their attitude towards the health system, with emphasis on the factors of awareness, access and the use of health services. According to the findings, homeless population shows a morbidity from chronic mostly health problems, problems of mental health and addictions. The difficulties in access are not traced in the homeless' health emergencies, but they are mostly detected in situations of precautionary health care, medical observation and medication. Despite the fact that the awareness rate of health services among the homeless is inadequate, the obstacles in access and the fixed perceptions contribute to the increase of health needs, the homeless' treatment time and cost with a parallel strain on the health system.