Εισαγωγή. Ο έλεγχος ποιότητας των βιοχημικών αναλυτών γίνεται παραδοσιακά με τον έλεγχο των ορίων ελέγχου των εσώκλειστων φυλλαδίων τα οποία ελέγχονται τώρα πλέον αυτόματα από τα λογισμικά των αναλυτών. Πληρέστερο όμως είναι να γίνεται καθημερινά ο έλεγχος των διαγραμμάτων Levey-Jennings και των κριτηρίων Westgard. Στη περίπτωση δε που το εργαστήριο διαθέτει LIS μπορούν να εφαρμοστούν και μέθοδοι ποιότητας που βασίζονται στα αποτελέσματα των ασθενών όπως είναι η ημερήσια μέση τιμή και οι διαφορές δέλτα. Αν πάλι δε το εργαστήριο βρίσκεται σε διαδικασία διαπίστευσης θα πρέπει να εφαρμόζει εξωτερικό έλεγχο ποιότητας καθώς και να έχει θεσπίσει στόχους ποιότητας.
Σκοπός. Η μελέτη της γνώσης και της εφαρμογής των μεθόδων ποιότητας των βιοχημικών αναλυτών από όλους τους κλάδους του προσωπικού του βιοχημικού εργαστηρίου (Τεχνολόγοι, Βοηθοί ιατρικών εργαστηρίων, Κλινικοί χημικοί, Βιοπαθολόγοι).
Υλικό – μέθοδος. 110 ερωτηματολόγια συλλέχθηκαν από 12 νοσοκομεία της Αττικής. Τα αποτελέσματα συγκεντρώθηκαν σε λογιστικό φύλλο και μελετήθηκαν με το στατιστικό πακέτο SPSS.
Aποτελέσματα. Μεταξύ των σημαντικότερων συμπερασμάτων είναι τα εξής:
1. Την μέθοδο Delta Check την γνωρίζουν περισσότερο οι κλινικοί χημικοί και οι βιοπαθολόγοι, την μέθοδο της ημερήσιας μέσης τιμής εξίσου όλοι οι κλάδοι, την μέθοδο Levey-Jennings κυρίως οι κλινικοί χημικοί και ακολουθούν οι βιοπαθολόγοι, την μέθοδο των κριτηρίων Westgard οι κλινικοί χημικοί και οι βιοπαθολόγοι και τους στόχους ποιότητας οι βιοπαθολόγοι.
2. Οι κλινικοί χημικοί και οι βιοπαθολόγοι φαίνεται ότι γνωρίζουν τα περισσότερα για τον έλεγχο ποιότητας.
3. Οι κλινικοί χημικοί είναι αυτοί που κατά κύριο λόγο αξιολογούν τα αποτελέσματα του εξωτερικού ελέγχου ποιότητας.
4. Οι βοηθοί ιατρικών εργαστηρίων και οι τεχνολόγοι μελετούν καθημερινά τα διαγράμματα του ελέγχου ποιότητας ενώ οι κλινικοί χημικοί και οι βιοπαθολόγοι μόνο αν έχουν τρέξει οι ίδιοι τα controls.
5. H πλειοψηφία των εργαστηριακών εκπαιδεύτηκε στον έλεγχο ποιότητας από τους τεχνικούς των αναλυτών και από συναδέλφους.
Συμπεράσματα. Η γνώση των μεθόδων ποιότητας αντικατοπτρίζει σε μεγάλο βαθμό τα καθήκοντα των τεσσάρων εργαστηριακών κλάδων στο εργαστήριο (δειγματοληψία, προετοιμασία δειγμάτων/αναλυτών, αναλύσεις, εγκρίσεις αποτελεσμάτων).